Vogelbescherming blikt terug op een jaar hoogte- en dieptepunten

21-12-23. 2023 was een jaar waarin hoogte en dieptepunten dicht bij elkaar lagen: ook in de vogelwereld.

Zo broeden er nog nooit zoveel kraanvogels in Nederland, maar greep ook de vogelgriep weer massaal om zich heen met talloze dode sternachtige en meeuwen tot gevolg. In dit overzicht tipt Vogelbescherming Nederland de top 5 vogelsuccessen, maar ook de top 5 vogels die nog wel wat extra aandacht kunnen gebruiken.

Top 5 successen:
Het Beschermingsproject 'Grote Karekiet' van Vogelbescherming slaat aan": na jaren neemt de uiterst zeldzame broedvogel: de grote karekiet weer toe in Nederland. (Foto boven)
De purperreiger en roerdomp hebben een voorspoedig jaar gehad in 2023, mede dankzij het herstel van moerassen, waar ze graag leven. Daarnaast hebben ook de zachte winters een positief effect gehad op de populatie van de roerdomp.
Een recordaantal kraanvogelbroedparen werd geregistreerd in 2023, dankzij verbeterde bescherming en rust in hun leefgebieden. Ook het regenachtige weer hielp de kraanvogel: hierdoor was het rustig qua bezoekers in de broedgebieden, wat bijdroeg aan dit succes.
De zeearend, grote zilverreiger, ooievaar en lepelaar hebben geprofiteerd van langdurige, effectieve nationale en internationale beschermingsmaatregelen in hun leefgebieden en broeden op steeds meer plaatsen in Nederland.
Tot slot wint ook de grasmus aan terrein, vooral door de nattere winters in de Sahel waar dit vogeltje overwintert.

Top 5 uitdagingen:
Helaas leidde de vogelgriep ook dit jaar weer tot massale sterfte bij onder andere kokmeeuw, grote stern en visdief.

De slechtvalk leek een aantal jaren in de lift te zitten, maar die toename is abrupt gestopt. De stand neemt helaas zelfs af: vermoedelijk doordat slechtvalken veel door vogelgriep verzwakte prooien eten en daardoor zelf besmet.
Staartmezen en groenlingen, typische vogels van onze tuinen en struiken laten weer een achteruitgang zien. Ze broeden graag in struiken en die zijn er in stedelijk gebied steeds minder. Iedereen kan deze vogels helpen door het aanplanten van struiken of klimop in eigen tuin.
Niet alleen onze nationale vogel: de grutto holt in aantal achteruit door de intensieve landbouw. Ook de minder bekende ringmus verdwijnt hierdoor in hoog tempo van het platteland.
Ook de eens zo algemene kievit is enorm afgenomen in aantal en staat op de nominatie om de grutto achterna te gaan.

Vogelbescherming Nederland zet zich in voor alle in het wild levende vogels en hun broedgebieden. Dit doet Vogelbescherming onder andere door het leefgebieden te verbeteren of te herstellen, zoals de Natura 2000-gebieden, maar ook door vogel bescherming te bieden langs de gehele trekweg met projecten in onder meer Frankrijk, Marokko en Mauritanië. Ook doet Vogelbescherming wetenschappelijk onderzoek om effectieve beschermingsmaatregelen te kunnen nemen, met de hoop dat in de komende jaren de top 5 uitdagingen kunnen worden toegevoegd aan de top 5 successen.