Van Gogh droomt. Een verhaal over zijn bezieling

Van Gogh Droomt 1825-7-18. Wat ging erom in zijn geest? Een verhalende installatie over het gevoelsleven van Vincent van Gogh.

 

Vanaf 27 juli 2018 t/m 13 januari 2019 presenteert het Van Gogh Museum Van Gogh droomt. Een reis door zijn geest, een meeslepende verhalende installatie over het gevoelsleven van Vincent van Gogh. Met licht, kleur en geluid wordt een zintuigelijke ervaring gecreëerd gebaseerd op de turbulente periode waarin Van Gogh in het Zuid-Franse Arles verbleef. Het is voor het eerst dat het museum het verhaal van Van Gogh vertelt zonder kunstwerken te tonen. Axel Rüger (directeur Van Gogh Museum): ‘Door storytelling te laten samenvloeien met esthetiek, technologie en ambachtelijkheid wordt Van Goghs bezieling voelbaar en toegankelijk gemaakt voor een groot publiek.’
Van Gogh Droomt keyvisual

Van Gogh droomt is een verhalende installatie die de bezoeker meeneemt naar Van Goghs verblijf in Arles (1888-1889), een periode die bepalend was voor Van Gogh als kunstenaar en persoon. Van Gogh vertrok vanuit Parijs naar het Zuid-Franse stadje om zijn droom te verwezenlijken: nieuwe kunst creëren vol licht en kleur, en een gemeenschap oprichten van gelijkgestemde kunstenaars. Het verhaal van deze turbulente periode wordt verteld in vijf verschillende ruimten, waar de bezoeker doorheen kan lopen, en is gebaseerd op de vele brieven die Van Gogh aan zijn broer Theo schreef. De brieven laten zien dat het leven in Arles een emotionele achtbaan voor Van Gogh was. Van Gogh droomt dompelt bezoekers onder in een emotionele reis vol tragisch verlies én buitengewone schoonheid.

Verhalen uit de eerste hand
Van Gogh droomt start met Van Goghs vertrek uit het drukke Parijs in de winter van 1887-1888. De donkere en bedrukte ruimte weerspiegelt hoe Van Gogh zich moet hebben gevoeld toen hij besloot zijn droom te volgen om in het zuiden een nieuw soort kunst vol licht en kleur te maken samen met andere kunstenaars. Hij schreef over die tijd: ‘Ik verliet Parijs diep, diepbedroefd, behoorlijk ziek en bijna aan de drank, doordat ik me te veel had laten meeslepen.’‘De belofte van het Zuiden’, een zomerse ruimte met 900 handgemaakte glazen zonnebloemen, maakt Van Goghs inspiratie en hoop in Arles voelbaar. Hij schreef: ‘Onder de blauwe hemel krijgen de oranje, gele, rode vlekken van de bloemen een wonderlijke schittering en in de heldere lucht hangt dat je ne sais quoi van meer geluk en liefde dan in het Noorden.’ Zielsgelukkig in zijn nieuwe omgeving werkt Van Gogh onvermoeibaar door aan zijn droom.
In de herfst verwelkomt Van Gogh zijn vriend Paul Gauguin in het Gele Huis, waar ze twee maanden intensief met elkaar samenwerken. In de volgende ruimte is de artistieke uitwisseling tussen de twee schilders terug te zien in details uit hun werken. Ook ervaart de bezoeker de spanning tussen beide mannen. Van Gogh schreef hierover: ‘Gauguin en ik praten veel (...). De discussies zijn uiterst geladen. Soms hebben we na afloop een hoofd dat zo leeg is als een elektrische batterij na de ontlading.’
Van Gogh Droomt 18

‘…In een schilderij zou ik iets troostends willen zeggen als muziek… Hoop uitdrukken door middel van een ster.’ - Vincent van Gogh

In aanloop naar Gauguins vertrek krijgt Van Gogh een mentale inzinking en snijdt hij zijn oor af. Een desoriënterende ruimte met gebroken spiegels confronteert de bezoeker met zijn verwarring, desillusie en wanhoop.
Ondanks alles vindt Van Gogh troost in het schilderen, in de schoonheid van de natuur en in de belofte van de oneindigheid. In de laatste ruimte vol licht en kleur is de bezieling van Van Gogh voelbaar. De door Van Gogh zo geliefde nachtelijke hemel vol sterren wordt hier uitgedrukt door een sprankelende moiré wand. In Van Goghs eigen woorden: ‘… In een schilderij zou ik iets troostends willen zeggen zoals muziek... Hoop uitdrukken door middel van een ster.’

Internationaal ontwerpbureau
Van Gogh droomt vertelt Van Goghs verhaal zonder dat zijn kunstwerken te zien zijn, als aanvulling op een bezoek aan de vaste collectie waarin zijn schilderijen centraal staan. Het museum werkt voor deze installatie samen met internationaal ontwerpbureau Tellart, dat storytelling laat samenvloeien met esthetiek, technologie en ambachtelijkheid. Zo maakte glasblazerij Van Tetterode in Amsterdam 900 unieke, handgemaakte glazen bloemen, geïnspireerd op Van Goghs wereldberoemde Zonnebloemen. De eenvoudige, geabstraheerde scenografie met licht, kleur en geluid brengt de bezoeker dicht bij Van Goghs emotie.
Tellart werd bekroond met de National Design Award door Cooper Hewitt, Smithsonian Design Museum (New York) en werkte eerder samen met toonaangevende musea als het Science Museum (Londen), Victoria and Albert Museum (Londen), Detroit Institute of Arts (Detroit), Museum of Tomorrow (Rio de Janeiro) en Museum of the Future (Dubai).

Van Gogh droomt. Een reis door zijn geest is vanaf 27 juli 2018 t/m 13 januari 2019 te zien in het Van Gogh Museum op de -1 etage van de tentoonstellingsvleugel en keert jaarlijks elke zomer gedurende twee tot drie maanden terug.