Veilig Werken met Gevaarlijke Stoffen

15-5-18. Staatssecretaris Tamara Van Ark (SZW) vraagt aandacht voor de campagne Veilig Werken met Gevaarlijke Stoffen die gisteren is gestart: 'Iedereen heeft recht op een veilige werkplek'.

Op 14 mei lanceerde het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de campagne Veilig Werken met Gevaarlijke Stoffen. Uit cijfers van TNO, CBS en RIVM blijkt dat jaarlijks bijna 3000 Nederlanders overlijden als gevolg van werken met gevaarlijke stoffen. Dit terwijl werkgevers en werknemers met relatief eenvoudige voorzorgsmaatregelen veel leed kunnen voorkomen. Met deze voorlichtings- en bewustwordingscampagne vragen het ministerie en haar partners aandacht voor deze kwestie en worden kennis en goede voorbeelden gedeeld via o.a. een reclamespot, een online test (www.hoeveiligwerkjij.nl), werkbezoeken en netwerkbijeenkomsten.

Werkbezoek autowerkplaats en kick-off bijeenkomst
In de Maassilo in Rotterdam kwamen 200 ondernemers, sociale partners en experts bijeen om kennis en ervaringen uit te wisselen over werken met gevaarlijke stoffen. Staatssecretaris Van Ark onderstreepte in haar speech het belang van de campagne: ‘Bijna 3000 doden per jaar als gevolg van werken met gevaarlijke stoffen. Ik vind dat schokkende cijfers, onacceptabele cijfers. Het gaat niet om het aantal en de kosten die daarmee samenhangen, maar om de mensen die achter die cijfers schuilgaan. Mensen met familie en vrienden, met dromen en verwachtingen. We moeten ermee aan de slag en duidelijk maken dat er vaak iets te doen is aan risico’s van werken met gevaarlijke stoffen. Het is geen gemakkelijke opgave, maar er zijn goede praktijkvoorbeelden waar we allemaal van kunnen leren.’

Voorafgaand aan de campagne-lancering bracht staatssecretaris Van Ark een werkbezoek aan autowerkplaats Ames waar uiteenlopende voorzorgsmaatregelen zijn genomen om medewerkers te beschermen tegen gevaarlijke stoffen als dieselrook, lasrook en accuzuur. De staatssecretaris kreeg een rondleiding in de werkplaats en sprak met managers en werkplaatsmedewerkers: ‘Vroeger was het normaal en zelfs een beetje stoer om als monteur met handen onder het smeer rond te lopen, terwijl iedereen hier nu met handschoenen werkt. Als iemand toch even snel iets met blote handen doet, wordt hij daarop aangesproken. Een dergelijke cultuuromslag is op veel plekken nodig. Iedereen heeft recht op een veilige werkplek. Beschermingsmiddelen en veilige alternatieven voor gevaarlijke stoffen zijn tegenwoordig vaak voorhanden. Maar het gaat er ook om dat iedereen op de werkvloer zich bewust is van de risico’s en aanwezige oplossingen.’

Lancering Veilig Werken met Gevaarlijke Stoffen

Ruim één miljoen Nederlanders te maken met gevaarlijke stoffen op het werk

Jaarlijks bijna 3.000 sterfgevallen door gevaarlijke stoffen
1 op de 6 werknemers loopt het risico om ziek te worden omdat zij op het werk te maken hebben met gevaarlijke stoffen. Dat kan leiden tot ernstige ziekten zoals astma, COPD en longkanker. Jaarlijks sterven naar schatting 4.100 mensen door beroepsziekten, waarvan bijna 3.000 mensen door gevaarlijke stoffen. Ter vergelijking: het aantal verkeersdoden lag in 2017 op 613. Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Tamara van Ark vindt het de hoogste tijd voor actie. “Gevaarlijke stoffen zijn sluipmoordenaars. Alleen samen kunnen we ervoor zorgen dat het aantal slachtoffers als gevolg van werken met gevaarlijke stoffen afneemt. Dit is een te voorkomen probleem, dus we moeten aan de slag.”

Bewustwording is belangrijk
Uit cijfers van TNO, CBS en RIVM blijkt dat het jaren kan duren voordat ziekteverschijnselen door werken met gevaarlijke stoffen optreden. Van alle sterfgevallen door werken met gevaarlijke stoffen bestaat 80 procent uit gepensioneerden en 20 procent uit werkenden.
Vaak gaat het om stoffen die je niet eens kunt zien of ruiken, of waarvan je misschien in eerste instantie niet verwacht dat ze zo schadelijk kunnen zijn. Het gaat bijvoorbeeld om gevaarlijke stoffen als kwartsstof en isocyanaten op bouwplaatsen, houtstof in meubelmakerijen, dieselrook in garages en lasrook in metaalbedrijven, maar ook om meelstof in bakkerijen. Deze gevaarlijke stoffen kunnen vrijkomen bij het dagelijks werk van bijvoorbeeld een aannemer, een timmerman of een lasser.

Dieselrook kan levensgevaarlijk zijn
Dieselrook komt vrij bij de verbranding van diesel door bijvoorbeeld auto’s, aggregaten, machines en heftrucks. 867.000 Nederlanders hebben op het werk te maken met deze stof. Longarts Jos Rooijackers zegt daarover: “Dieselrook zie je niet altijd, maar stofdeeltjes komen wél in je longen terecht. Ik trek vaak de vergelijking tussen je longen en een stofzuiger. Ze nemen beide stoffen op maar er is één cruciaal verschil: een stofzuigerzak kun je vervangen. Door het werken met gevaarlijke stoffen kun je allerlei aandoeningen krijgen. Denk aan astma, COPD, infecties, longfibrose en kanker. Het wisselt per aandoening of je er op korte termijn last van krijgt, zoals astma, of op de langere termijn, zoals met stoflongen. Daar gaan vaak jaren of decennia overheen voordat je de gevolgen merkt en je een beroepsziekte krijgt.”

Campagne Veilig Werken met Gevaarlijke Stoffen
Op 14 mei gaat de campagne Veilig Werken met Gevaarlijke Stoffen van start. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de campagnepartners vragen de komende maanden aandacht voor de risico’s en gevolgen van onveilig werken met gevaarlijke stoffen en dragen concrete oplossingen aan. Via een online campagne, werkbezoeken en netwerkbijeenkomsten waar goede voorbeelden steeds centraal staan, spoort het ministerie werkgevers en werknemers aan om werk te maken van een verstandige omgang met gevaarlijke stoffen: “Dit is een maatschappelijk probleem met veel persoonlijk leed. De gevolgen van het werken met gevaarlijke stoffen zijn ernstig. Alleen mérk je die gevolgen pas op de langere termijn; in veel gevallen pas als je met pensioen bent. Gelukkig kun je er iets tegen doen. Daar gaat deze campagne over.”