Tomiko Takeuchi eerste vrouwelijke testrijder Mazda

8-12-20. Een kennismaking met Tomiko Takeuchi, architect van Mazda's eerste volledig elektrische auto, de Mazda MX-30 en één van Mazda's meest getalenteerde testrijders.

Overweldigende trots en oprechte verbazing. Dat waren de gevoelens van Tomiko Takeuchi toen ze in 2015 de eerste vrouwelijke programmamanager van Mazda werd. Ze kon niet geloven dat ze, na zoveel jaren, eindelijk haar droombaan te pakken had. Er rust een enorme verantwoordelijkheid op de programmamanagers van Mazda. Het is een immense taak om een nieuw model binnen een winstgevend business plan te ontwikkelen, inclusief planning, ontwerp, marketing, logistiek, sales en aftersales.

Takeuchi: “Mijn toenmalige baas vertelde me over de promotie tijdens een zakenreis naar Kagoshima, in zuidelijk Kyushu. Ik kan me nog goed herinneren dat ik op de terugweg naar het hoofdkantoor in Hiroshima geen oog dicht heb gedaan in de Shinkansen hoge snelheidstrein. Mijn hart ging als een razende tekeer dat ik deze belangrijke baan in de wacht had gesleept.” Takeuchi vond het een grote eer om de verantwoordelijkheid te krijgen over zo’n historisch model voor Mazda. Maar haar baas was ervan overtuigd dat ze de aangewezen persoon was, ‘die onder geen beding zou buigen onder de druk’.

In de jaren daarop zou Takeuchi dan ook vaak een beroep doen op haar vastberadenheid. En zo ging ze aan de slag als programmamanager van de MX-30, de eerste in serie geproduceerde volledig elektrische personenauto van het merk. Toch had ze misschien niet zo verbaasd hoeven zijn, want ze was al aardig vertrouwd met nieuwe dingen bij Mazda.

Meteen na haar universitaire opleiding in Kyushu in 1997 ging ze bij Mazda aan de slag. Ze maakte al snel indruk en werd na twee jaar aangesteld als eerste vrouwelijke testrijder van Mazda. Terugkijkend heeft het er veel van weg dat haar carrière was voorbestemd. “Mijn ouders hadden helemaal niets met auto’s,” vertelt ze, “maar als kind voelde ik mij toch altijd aangetrokken tot vliegtuigen en voertuigen. Ik was overduidelijk een vreemde eend in de bijt ! Ik raakte verliefd op autorijden toen ik als student een autootje kocht en omdat ik ben opgegroeid in Hiroshima voelde het heel natuurlijk om bij Mazda te gaan werken. In 1999 kreeg ik de kans om als testrijder aan de slag te gaan. Vervolgens heb ik tien jaar lang productiemodellen en prototypes geëvalueerd.” 

“Mijn hart ging als een razende tekeer dat ik deze belangrijke baan in de wacht had gesleept.”
 

Haar passie voor auto’s en Mazda’s leidde ertoe dat ze al snel de trotse eigenaar was van een Mazda Carol en een Mazda MX-5 van de eerste generatie. Dankzij een combinatie van hard werken en natuurlijke aanleg wist Takeuchi zich op haar werk te onderscheiden. Mazda heeft een eigen licentiesysteem dat testrijders op basis van vaardigheid in verschillende categorieën indeelt, van beginnersniveau tot meester-testrijders aan de top. In 2004 ontving Takeuchi één van de drie toplicenties (Klasse A), de enige vrouw met die status. “Tot op de dag van vandaag ben ik de enige vrouw met die licentie”, zegt Takeuchi, die de Mazda MX-5 en Mazda2 noemt als twee modellen waarop ze veel invloed heeft gehad.

Hoewel haar vaardigheden achter het stuur aan de basis stonden van haar carrière bij Mazda erkent ze volmondig en met een lach dat ze toch een zwak punt heeft. “In al die jaren als testrijder heb ik in heel wat auto’s gereden, en in veel landen. Maar waar ik ook kwam, ik slaagde er altijd in om te verdwalen ! Ik kon nooit de weg terugvinden naar onze basis. Ik vrees dat ik een onderontwikkeld richtingsgevoel heb. Ik ben zelfs weleens in een hotel verdwaald”! Maar over gevoel voor richting in haar werk bij Mazda heeft ze niet te klagen. Haar tien jaren als testrijder bleken van onschatbare waarde voor haar carrière. 

Over de impact hiervan zegt ze: “Mijn ervaringen als testrijder hebben me in staat gesteld om een essentiële vocabulaire op te bouwen waarmee ik auto’s tot in het kleinste detail kon beschrijven. Als testrijder maakte ik in mijn eigen woorden een gedetailleerde en diepgaande rapportage, die door de ingenieurs gebruikt werd om de testauto’s verder te verfijnen tot een productiemodel”. Juist deze vaardigheid bleek zeer waardevol tijdens de ontwikkeling van de MX-30. Bij het hele project waren meer dan duizend werknemers van over de hele wereld betrokken. In dergelijke situaties is het belangrijk dat een programmamanager haar ideeën helder kan overbrengen, zodat het team zich in de juiste richting blijft bewegen en de auto een succes wordt. Takeuchi’s ervaringen als testrijder maakten haar daarom de ideale persoon om de ontwikkeling van Mazda’s eerste elektrische auto te begeleiden.
 

“Ik laat bij besprekingen graag de teamleden aan het woord. Het is een bewuste keuze om tijd te nemen voor wat ze te zeggen hebben en op basis daarvan de beste beslissing te nemen”
Dat wil niet zeggen dat de ontwikkeling van de Mazda MX-30 volkomen vlekkeloos verliep. “Het was een uitermate moeilijk project”, vertelt Takeuchi. “Het is Mazda’s eerste elektrische productieauto en er was dus geen referentiekader van vorige modellen. Het was letterlijk een leeg vel papier, waarbij je helemaal bij nul begint. En er waren voortdurend zoveel veranderingen aan het ontwerp en de specificaties dat we steeds maar weer terug moesten naar de tekentafel. Ik kan het team daarom niet genoeg bedanken. Het is me vanaf het begin duidelijk geweest dat, hoeveel techniek er bij de ontwikkeling ook kwam kijken, het slagen van een project als de MX-30 uiteindelijk aankomt op de collectieve inzet en het harde werken van alle betrokkenen”.

Maar zelfs als iedereen zich zo inzet is er een speciale leider nodig die het team inspireert. En dat komt goed tot uiting in de managementstijl van Takeuchi. “Ik laat bij besprekingen graag de teamleden aan het woord”, vertelt ze. “Het is een bewuste keuze om tijd te nemen voor wat ze te zeggen hebben en op basis daarvan de beste beslissing te nemen. Ik ben immers geen expert op elk aspect van de ontwikkeling. Ik voel mezelf er ook niet lekker bij als iemand als een olifant door de porseleinkast walst en alles zelf beslist”.

De Mazda MX-30 stond vanaf begin september 2020 in de Europese showrooms. Een mijlpaal voor Takeuchi, maar haar missie is nog niet volbracht. Hoewel ze er weinig aandacht aan besteedt dat ze de eerste vrouwelijke programmamanager van Mazda is, zou ze graag meer vrouwen op hoge posities in de auto-industrie zien. Takeuchi: “Het is belangrijk om auto’s te ontwikkelen die kinderen en jonge mensen plezier en een gevoel van comfort geven. Auto’s waar ze intens van kunnen genieten. Ik ben er heilig van overtuigd dat vrouwen net zoveel ervaring en inzicht hebben als mannen om dit streven ook te realiseren. Bij auto’s gaat het allang niet meer om het rijden van A naar B. Het is belangrijk dat de inzittenden zich prettig voelen in hun auto. Als je dat weet te bewerkstelligen, hebben ze automatisch meer rijplezier”. En dat is precies het gevoel dat je verwacht van iemand die gevormd is door haar eigen passie, autorijden.