Porsche 996; 25 jaar geleden de 5e generatie 911

17-11-22. 25 jaar geleden zorgde de nieuwe 996 er met de 986 Boxster voor dat Porsche kon voortbestaan als onafhankelijk merk.
Porsche-996-25jaar-9x.jpg

Het publiek maakte in 1997 op de IAA in Frankfurt voor het eerst kennis met de vijfde generatie van de 911. Het model brak met meerdere conventies. Met uitzondering van het sterk gewijzigde iconische 911-ontwerp en het aandrijfconcept met de motor achterin was alles nieuw. De 996 was niet langer luchtgekoeld, maar had waterkoeling en deelde meerdere onderdelen met de Boxster. De beide modellen waren tot aan de B-stijlen en qua interieur nagenoeg identiek. Wat bleef, was het principe van de zescilinder boxermotor.

“Het was tijd om met ‘oude tradities’ te breken”, verklaart August Achleitner een kwart eeuw later. Achleitner was tussen 1989 en 2000 strategisch verantwoordelijk voor het algehele 996-concept. “Porsche had een auto nodig in een lager prijssegment om te zorgen voor een ​​hoger verkoopvolume. Zo ontstond het idee om onderdelen van de 986 Boxster en de 996 uit te wisselen.” Het stond buiten kijf dat de nieuwe 911 eruit moest zien als een 911 – maar welke motor er achterin zou komen, was aanvankelijk niet duidelijk. “We hebben met de motor geëxperimenteerd. Luchtgekoelde ontwerpen met twee kleppen per cilinder waren technologisch gezien aan het einde van hun kunnen met het oog op emissies en het vermogen”, legt hij uit. “En luchtgekoelde boxers met vier kleppen werkten om verschillende redenen niet. In 1989 werd er bij wijze van proef zelfs een compacte V8 achterin gemonteerd, maar ook dat idee werd van tafel geveegd. Dat bracht ons dus bij watergekoelde vierkleps-boxermotoren.”
Porsche-996-25jaar-neus-3x.jpg

Het design van de 996 werd in de jaren negentig ontwikkeld onder leiding van chefdesigner Harm Lagaaij. De Nederlander herinnert zich nog hoe verrast hij was door de destijds unieke keuze om een ​​roadster met middenmotor én een coupé met de motor achterin van neus tot B-stijl identiek uit te voeren. “Het was een uitdagende opdracht. Maar het lukte door eerst een aantal verschillende Boxster/996-versies te ontwerpen.” Vanwege tijdgebrek startte Porsche gelijk met het bouwen van 1:1-modellen. Het team van Lagaaij groeide op het hoogtepunt uit tot tachtig leden om het werk te versnellen. 
Porsche-996-25jaar-achter-3x.jpg
'Best of Show'
Dat de 996 en Boxster van voren op het Boxster studiemodel leken dat Porsche in 1993 op de Detroit Motor Show presenteerde, is te danken aan het succes van die concept car. Het Boxster studiemodel kreeg de handen van het publiek op elkaar en werd in Detroit zelfs uitgeroepen tot ‘Best of Show’. “Het was me meteen duidelijk: de neus van het studiemodel paste ook op de 996”, zegt Lagaaij. Het team werkte tegelijkertijd aan alle drie de versies – de 996, 986 en de concept car. Hoofdontwerper Lagaaij was zich terdege bewust van het risico van het door elkaar halen van de 996- en 986 Boxster-modellen, maar hij had andere zorgen. “De druk en de noodzaak om het bedrijf te redden hadden de hoogste prioriteit.”

Intern was er weinig kritiek op het concept en het ontwerp – maar de ‘spiegelei’-koplampen vielen bij de media niet in de smaak. Dat kwam als een complete verrassing voor de ontwerpers; het design was immers geprezen in de Boxster concept car. “Het ontwerp was totaal uniek: met grootlicht, dimlicht, mistlamp, knipperlicht en een koplampsproeier in één unit die niet duur was en binnen enkele minuten op de assemblagelijn kon worden geïnstalleerd”, legt Lagaaij uit. 

Vierwielaandrijving
Porsche introduceerde in april 1998 de Cabriolet met een volledig elektrische kap die in twintig seconden omhoog of omlaag ging. Geopend verdween hij onder een metalen afdekplaat, waardoor een tonneaucover niet meer nodig was. Ongeveer zes maanden later vulde Porsche het duo aan met een vierwielaangedreven 911 Carrera 4 als Coupé- en Cabriolet-versie – elk met de carrosserie van de basis 911. Deze Carrera 4 en de 305 km/u snelle vierwielaangedreven 911 Turbo die vanaf januari 2000 met z’n 420 pk sterke bi-turbomotor leverbaar was, waren vanaf het begin gepland. “Bij het ontwerpen van de 996 hebben we de transmissietunnel groot genoeg gemaakt om deze geschikt te maken voor vierwielaandrijving. De Boxster had die middentunnel ook, al was hij nooit leverbaar met vier aangedreven wielen.”
Porsche-996-25jaar-Carrera4-cabrio-la.jpg

Terwijl de Turbo- en Carrera 4-modellen van meet af aan al waren gepland, kwam de 911 GT3 die Porsche in mei 1999 lanceerde, bijna toevallig tot stand. Omdat de motorsportvoorschriften veranderden, bouwde Porsche als opvolger van de 911 Carrera RS een 360 pk sterke versie als homologatieauto voor op de weg. “Het economische succes en de aantallen waren aanvankelijk niet groot”, onthult Achleitner. “Maar toch was de 911 GT3 het begin van een eigen merk - want met de 996 GT3 creëerden we een versie die een duidelijk verschil maakte tussen een alledaagse 911 en een straatversie die op de autosport was geïnspireerd.” In januari 2001 volgde de 911 GT2 op basis van de 911 Turbo met een 3,6-liter boxermotor met 462 pk – het eerste model met standaard keramische remmen.
Porsche-996-25jaar-GT3-lv-boven.jpg

Porsche voerde voor modeljaar 2002 een aantal aanpassingen door op de 996. De cilinderinhoud steeg tot 3,6-liter en het vermogen tot 320 pk. De 911 Targa en de 911 Carrera 4S Coupé met de bredere carrosserie van de 911 Turbo voegden zich bij de familie. De 4S-versie met open dak volgde in 2003. Voor modeljaar 2004 bood Porsche ook een cabrioletversie van de Turbo aan en – als één van de verschillende speciale modellen – de 911 Carrera Coupé ‘40 Years of Porsche 911’ met 345 pk, een sportonderstel en een elektrisch schuifdak. Vanaf modeljaar 2005 was de Turbo S verkrijgbaar als Coupé en Cabriolet met 450 pk. Nooit eerder waren er zoveel varianten van de 911 als in de generatie 996. 
Porsche-996-25jaar-Turbo-S-Coupe.jpg

Volgens August Achleitner was het programma zo gepland dat Porsche in totaal minimaal 30.000 van de twee modellen met een goed rendement kon verkopen. “Dat was ook de reden waarom de Boxster in 1996 op de markt kwam – een jaar vóór de 996.” Het plan werkte: de eerste watergekoelde 911 was een wereldwijd succes. Porsche verkocht tussen 1997 en 2005 ongeveer 175.000 exemplaren van de 996.
Porsche-996-25jaar-GT1-lv.jpg