Portugal land vol cultuur 25 keer op de UNESCO werelderfgoedlijst

7-12-21. Voor cultuursnuivers en natuurliefhebbers is Portugal een topbestemming. Het gemoedelijke, gastvrije land zit boordevol historie en natuurlijke wonderen.

Vele locaties en tradities zijn door de UNESCO aangemerkt als cultureel en natuurlijk werelderfgoed. Sommige behoren tot de highlights van Portugal, zoals de iconische Douro vallei, het betoverende Sintra en de meeslepende fadomuziek. Voor de minder bekende pareltjes duik je iets dieper het land in, op zoek naar prehistorische rotskunst in de Vale do Côa of het vestingstadje Elvas bij de Spaanse grens. Wil je liever helemaal weg van de drukte? Overal in Portugal vind je schitterende natuurgebieden, kerkjes bekleed met azulejos, verlaten leistenen dorpjes en statige paleizen. Er zijn zoveel mooie dingen in Portugal die eigenlijk ook wel een plekje verdienen op de werelderfgoedlijst. Wil je liever helemaal weg van de drukte? Overal in Portugal vind je schitterende natuurgebieden, kerkjes bekleed met azulejos, verlaten leistenen dorpen en statige paleizen. En neem de Algarve met zijn indrukwekkende kustlijn van torenhoge kliffen. Er zijn zoveel mooie dingen in Portugal die eigenlijk ook wel een plekje verdienen op de werelderfgoedlijst.

Torre de Belém © Turismo Lisboa

Eten, muziek en ambacht. Het land van de levende tradities.
Bacalhau eten met de locals in een tentje in een van de pastelkleurige straatjes van Lissabon en genieten van fadomuziek, ook dat is werelderfgoed. Mediterraans eten en de melancholieke volkszang uit Lissabon zijn officieel erkend door de UNESCO. Tot het einde van dit jaar organiseert Real Fado in Príncipe Real, de hipste wijk van Lissabon, unieke concerten van traditionele en moderne fado. Als je in de hoofstad bent mag je dit zeker niet missen. Een andere erkende vorm van het traditionele levenslied, is de Cante Alentejano van de zuidelijke streek Alentejo. Het is een tweestemmige zang, uitgevoerd door amateurkoren. De Alentejo kent wel meer tradities die als cultureel erfgoed zijn aangemerkt. Zo worden in de Koninklijke Valkerij in Salvaterra de Magos al sinds de middeleeuwen valken getraind en spectaculaire shows gegegeven. Een andere traditie is de Barro de Estremoz, figuurtjes van klei die de lokale bevolking verbeelden in hun dagelijkse leven. Een kunst die van generatie op generatie is doorgegeven. Net als de ambachtelijke productie van koebellen. In het noorden, in de regio Porto e Norte, staat een bijzonder evenement op de werelderfgoedlijst: het jaarlijkse Carnaval de Podence. Een eeuwenoude en vooral wilde traditie van gemaskerde mensen in kleurrijke kostuums die door de straten rennen, lawaai maken en gekke streken uithalen met het publiek. De streek is ook wereldberoemd om het zwarte aardewerk van Bisalhães. In open ovens onder de grond worden de mooiste gebruiksvoorwerpen gebakken die zwart kleuren door de rook en de brandende takken.

De grootsheid van een klein land
Voor een relatief klein land bevat Portugal onnoemelijk veel historische monumenten, waarvan een groot deel van religieuze aard. Het katholicisme heeft hier altijd een belangrijke rol gespeeld en dat merk je direct. Waar je ook gaat, je ziet overal kerkjes, kloosters en kathedralen. Zelfs kleine kapelletjes met verse bloemen aan de rand van bospaden en landweggetjes. In de noordelijke stad Braga heb je boven op een heuvel het prachtige heiligdom Santuário do Bom Jesus do Monte. Via een majestueuze trap, een soort stairways to heaven, kom je boven bij de kerk. De regio Centro de Portugal heeft een groot aantal monumentale kloosters, zoals het Mosteiro da Batalha, het Mosteiro de Alcobaça en het Convento de Cristo in de stad Tomar. Bij een toer door deze streek hoort ook een bezoek aan een van de oudste universiteitssteden ter wereld, Coimbra. Het hoogtepunt van de stad is de universiteit die grote invloed heeft gehad op het onderwijs en de literatuur van de Portugees sprekende wereld. Als je praat over werelderfgoed mag je het indrukwekkende Mosteiro dos Jerónimos en de vierkante verdedigingstoren Torre de Belém in Lissabon zeker niet overslaan. En maak gelijk een uitstapje naar het extravagante Koninklijk Paleis van Mafra op zo’n 40 km ten noorden van de hoofdstad.

Universidade de Coimbra © Ana Cota

Oogstrelende stedentripjes in het historische Portugal
Bijna iedere stad of plaats in Portugal heeft zijn centro historico. Sommige staan op de werelderfgoedlijst omdat ze zo mooi bewaard zijn gebleven en getuigen van een eeuwenoude historie. In Porto e Norte zijn dat de oude stadscentra van Porto en Guimarães. Het hoog op de heuvels gelegen centrum van Porto wordt met de portkelders verbonden via de imposante stalen brug Ponte Luís I. Vanaf de kleurrijke huizen aan de kade zie je de Douro rivier wegvloeien in de Atlantische Oceaan.

Guimarães wordt beschouwd als de wieg van Portugal. Hier herleeft de geschiedenis in de gezellige straatjes binnen de stadsmuren. In de Alentejo bieden Évora en Elvas unieke stadsgezichten. Het oude centrum van Évora is een wirwar van steegjes met witgekalkte huizen die uitlopen op zonnige pleinen vol terrasjes. Elvas is uniek vanwege zijn stervormige vestingmuren en 7 kilometer lange 16e-eeuwse aquaduct. En voor wie gaat eilandhoppen in de Azoren, bezoek het historische stadshart van Angra do Heroísmo op het eiland Ilha Terceira. Het is een plaatje met de witte huizen, het donkere vulkanische gesteente, de diepblauwe zee en de groene weelderige natuur eromheen.

Unieke cultuur in de pure natuur
Hoewel deels door mensenhanden gecreëerd, zijn de cultuurlandschappen een genot voor de natuurliefhebber én voor diegenen die van goede wijn houden. Zo zijn de eindeloze wijnheuvels van de Douro Vallei, de Alto Douro Vinhateiro in Porto e Norte, en de ommuurde wijngaarden van Ilha do Pico in de Azoren uitgeroepen tot werelderfgoed. Van een heel andere orde is het landschap van Sintra. In deze magische plek, iets boven Lissabon, liggen de meest extravagante paleizen van de koningen van Portugal diep verstopt in de mysterieuze bossen. In de schitterende natuur van Vale do Côa in het noordoosten, ontdek je prehistorische rotstekeningen die uniek zijn op de wereld. Op Madeira vind je de weelde van het grootste laurierbos ter wereld, het Floresta Laurissilva, waar je fantastisch kunt wandelen. Natuurschoon genoeg in Portugal!

De wijngaarden van het eiland Pico © Visitportugal